هندوانه ابوجهل (Colocynth) میوه‌ای شبیه هندوانه کوچک است که طعم تلخی دارد. از خواص هندوانه ابوجهل می‌توان به کاهش قندخون اشاره کرد.

استفاده از میوه‌ها و گیاهان دارویی سال‌هاست که مورد توجه همگان قرار گرفته است. شاید شما هم نام این میوه عجیب را شنیده اید. هندوانه ابوجهل (Colocynth) میوه‌ای است که در مناطق جنوبی کشور می‌روید و گفته می‌شود که در کنترل بیماری دیابت موثر است. در این مقاله به بررسی این میوه و خواص درمانی آن می‌پردازیم.
 
هندوانه ابوجهل چیست؟
میوه‌ای تلخ‌مزه است که در فارسی با نام‌های خربزه روباه، کدوی تلخ و سیب تلخ نام برده شده است. هندوانه ابوجهل، متعلق به خانواده خیار و کدو است و دارای بویی تند و دانه‌های زیاد است. این گیاه بالارونده در مدیترانه، هند، سیلان و شمال آفریقا پرورش می‌یابد و در ایران نیز به صورت وحشی می‌روید. این هندوانه در زبان‌های محلی، اسم‌های مختلفی دارد و از گیاهان بومی مناطق جنوب ایران است. بیشتر در مناطق بیابانی و دره‌ای استان بوشهر می‌روید و اهالی محلی بوشهر به آن خیار گرگو می‌گویند. در این گیاه وجود یک ماده تلخ به نام کولوسنتین و کولوسنتتین گزارش شده است.

خواص درمانی
مدتی است این هندوانه مورد توجه مبتلایان به دیابت قرار گرفته و از سوی بسیاری از عطاری‌ها برای کمک به کاهش قندخون به این بیماران عرضه می‌شود و جالب آن که این میوه در برخی نقاط شهر به صورت تازه به فروش می‌رسد و جالب‌تر، ترشی هندوانه ابوجهل است که میان دیگر ترشیجات به چشم می‌خورد و خریداران خاص خود را دارد؛ اما آیا واقعا این میوه پایین آورنده قند خون است؟

با آن که هنوز اطلاعات علمی کامل و معتبری درباره اثرات ضددیابتی این گیاه وجود ندارد، اما براساس تحقیقات و آزمایشاتی که در برخی دانشگاه‌های کشور صورت گرفته مشخص شده است هندوانه ابوجهل در مقدار معین و تجویز شده‌ای می‌تواند به ترشح انسولین کمک کند و سبب کاهش قندخون شود؛ اما براساس نتایج اولیه یک طرح تحقیقاتی دیگر، با وجود تأثیر مثبت این گیاه در کاهش میزان قند و چربی خون، اثرات سمی مصرف این گیاه روی قلب، کبد و دستگاه گوارش نیز مشاهده شده است.

توجه: در گذشته زنان باردار از هندوانه ابوجهل برای سقط جنین استفاده می‌کردند. هنوز هم برخی زنان عرب از این روش استفاده می‌کنند که تاکنون موجب مرگ نیز شده است.

دیگر خواص هندوانه ابوجهل:
1- ضد بیماری بلغم، مسهل بسیار قوی، درمان کننده کبد، آنتی بیوتیک قوی، ضد نقرس، درمان کننده صدای گوش، ضد سردرد و درد شقیقه، درمان کننده سیاتیک
2- درمان بیماری صرع، بیماری قند، خارش پوست، درمان کننده سفید شدن مو
3- جلوگیری از سکته مغزی. قاعده آور، ضد کرم معده و کرم کدو، همچنین پادزهر سم عقرب و مار است.
4- این گیاه اثر ضدویروسی، ضدمیکروبی و ضدسرطانی دارد.
5- دارای خاصیت مسهل قوی است.
6- برای از بین بردن بعضی از سلول‌های سرطانی از جمله حنجره موثر است.
7- مصرف آن به بیماران دیابتی توصیه می‌شود.
8- برای یبوست مفید است.
9- خاصیت خلط آور دارد.
10- مالیدن روغن آن همراه با سرکه، دندان درد را تسکین می‌دهد.
11- جهت بیماری‌های کبدی از میوه این گیاه استفاده می‌گردد.
12- جهت واریس از روغن آن استفاده می‌شود.
 
توجه: میزان معین این میوه داروی بسیار خوبی برای رفع یبوست است و چون خاصیت مسهلی آن بسیار قوی است، برای کسانی که ورم روده دارند و همچنین خانم‌های باردار مناسب نیست.

نکاتی در رابطه با مصرف این گیاه
جهت دندان درد ریشه آن را که در سرکه پخته‌شده باشد مزمزه‌ کنند.
جهت استفاده خوراکی باید خوب ساییده و پودر گردد و با صمغ عربی یا نشاسته یا کتیرا خورده شود.
برای درمان صدا در گوش ۱ یا ۲ قطره از روغن این گیاه را در گوش بچکانند.
برای جلوگیری از ریزش مو حدود نیم گرم از پودر کاملاً سائیده این گیاه همراه کمی ادویه با غذا میل شود.
برای از بین بردن کک در اتاق برگ تازه هندوانه ابوجهل را می‌پاشند.
جهت خارش پوست پودر هندوانه ابوجهل را با ماست مخلوط کرده و بمالند.
کسانی که سکته مغزی کرده‌اند نیم گرم همراه نشاسته با غذا ۴ روز در ماه میل کنند.
برای بیماری قند نیم گرم همراه نشاسته با غذا ۷ روز در ماه میل کنند.
هندوانه ابوجهل را خودسرانه مصرف نکنید!

البته لازم است بدانید مصرف هندوانه ابوجهل در حد کم و درست یا تحت نظر پزشک توصیه شده است، اما مصرف خودسرانه آن ممکن است بی‌عوارض نباشد. بر اثر مصرف زیاد و خودسرانه این میوه، علائمی چون درد معده، مدفوع آبکی یا خونی، استفراغ و نبض ضعیف گزارش شده و با مصرف مقادیر بیشتر ضعف، غش، اختلالات حسی، گیجی، هذیان و اختلالات گردش خون مشاهده شده است.
یادآوری می‌کنیم این میوه به دلیل سمی بودن و مسهلی بالا بهتر است در قالب ترشی یا به صورت تازه و خودسرانه مصرف نشود و عطاری‌ها هم در زمان عرضه آن جانب احتیاط را رعایت کرده و بدون نسخه‌ای که مربوط به متخصص مربوط باشد، این گیاه را به دست مشتری ندهند.


منبع:سایت ستاره